Πιλοτικό πρόγραμμα ανίχνευσης δυσκολιών μάθησης των μαθητών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, στο Νομό Χαλκιδικής

Πιλοτικό πρόγραμμα ανίχνευσης δυσκολιών μάθησης των μαθητών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, στο Νομό Χαλκιδικής

 Εισαγωγή:

Το φαινόμενο της ύπαρξης μαθησιακών δυσκολιών, ήπιας μορφής και όχι συνδρομικής αιτιολογίας, είναι συχνότατο τα τελευταία χρόνια, στις τάξεις του Δημοτικού Σχολείου. Απ’ αυτόν τον κανόνα δεν ξεφεύγει και η Εκπαιδευτική Περιφέρεια της Χαλκιδικής.

Μετά την ολοκλήρωση των επισκέψεων των νέων Σχολικών Συμβούλων σε όλες τις σχολικές μονάδες των Περιφερειών τους, προέκυψαν τα παρακάτω στοιχεία:

  1. Το φαινόμενο της ύπαρξης παιδιών με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες στις τάξεις των Δημοτικών Σχολείων της Χαλκιδικής, είναι παρόν και εμφανές.
  2. Τα περισσότερα παιδιά αυτής της κατηγορίας, δεν έχουν εξεταστεί από το ΚΕΔΔΥ Χαλκιδικής.
  3. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία, είναι μαθητές και μαθήτριες με Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία στη Γλώσσα (Δυσλεξία κλπ.).
  4. Η ανίχνευση των δυσκολιών μάθησης έγινε αργά ή δεν έγινε καθόλου.
  5. Όπου υπάρχει Τμήμα Ένταξης στο Σχολείο, αρκετά από αυτά τα παιδιά, φοιτούν εκεί.
  6. Υπάρχουν και άλλα παιδιά που παρουσιάζουν δυσκολίες μάθησης, υποστηρίζονται με ενισχυτική διδασκαλία, αλλά δεν έχει ξεκαθαριστεί αν έχουν Μαθησιακές Δυσκολίες ή όχι.

Σε όλα τα παραπάνω, θα πρέπει να προστεθεί και η αντικειμενική δυσκολία του ΚΕΔΔΥ Πολυγύρου να υποστηρίξει όλα τα παιδιά που εμφανίζουν ήπιες Μαθησιακές Δυσκολίες. Η βαρύτητα των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν, είναι πολύ μικρότερη από άλλων παιδιών που και μεγαλύτερες δυσκολίες αντιμετωπίζουν και σε πολύχρονη αναμονή βρίσκονται. Επιπρόσθετα, υπάρχει η εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας Φ.3/543/85333/Γ1/31-8-05/Δ/νση Σπουδών Π.Ε./ΥΠΕΠΘ, που υλοποιείται και στο, από 5-3-2012, μνημόνιο συνεργασίας Γενικής και Ειδικής Αγωγής που στάλθηκε από την κ. Σχολική Σύμβουλο Ειδικής Αγωγής. Σύμφωνα με αυτό, παιδιά που μπορούν να αντιμετωπιστούν από τις δυνατότητες του Σχολείου, καλό είναι να ανιχνευτούν, να τοποθετηθούν και να υποστηριχθούν σε δομές του Σχολείου. Αυτό θα γίνει με την υποστήριξη του Σχολικού Συμβούλου Γενικής Αγωγής και εφόσον είναι απαραίτητο  με την εμπλοκή και της Σχολικής Συμβούλου Ειδικής Αγωγής.

Η λογική του πιλοτικού προγράμματος

Έχοντας υπόψη όλα τα παραπάνω και προσπαθώντας να βελτιώσουμε τη λειτουργία των υποστηρικτικών δομών στο Νομό Χαλκιδικής, οι σχολικοί Σύμβουλοι Γενικής Αγωγής, αποφασίσαμε να υλοποιήσουμε πιλοτικό πρόγραμμα ανίχνευσης των δυσκολιών μάθησης των μαθητών και μαθητριών του Δημοτικού Σχολείου.

Σκοπός:

Σκοπός του πιλοτικού προγράμματος είναι να εξετασθεί η δυνατότητα ανίχνευσης και πρώτης διερεύνησης των δυσκολιών μάθησης των παιδιών, μέσα στο Σχολείο. Το Σχολείο, με τη βοήθεια του Σχολικού Συμβούλου, όπου αυτό χρειάζεται, να ανιχνεύει τις γενικότερες και ειδικότερες δυσκολίες μάθησης των μαθητών, έτσι ώστε να τις αντιμετωπίζει με διαφοροποίηση, προσαρμογές και μέτρα στήριξης (Τμήμα Ένταξης, Ενισχυτική Διδασκαλία, κλπ.). Με αυτόν τον τρόπο, θα υπάρξει αφενός υλοποίηση του μνημονίου συνεργασίας της Γενικής και Ειδικής Αγωγής, ανακούφιση του ΚΕΔΔΥ και αφετέρου θα υπάρχουν κανόνες και αντικειμενικοποίηση των κριτηρίων υποστήριξης των παιδιών με δυσκολίες μάθησης.

Βήματα υλοποίησης:

Βήμα 1ο: Ανίχνευση δυσκολιών με το εργαλείο ?Ανίχνευση Μαθησιακών Δυσκολιών από Εκπαιδευτικούς (Παντελιάδου & Σιδερίδης, 2007).

Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, οι πιο έγκυρες και σαφείς πληροφοριακές πηγές για τη μαθησιακή λειτουργία ενός μαθητή, είναι οι εκπαιδευτικοί που εργάζονται μαζί του (Tenenbaum & Ruck, 2007; Liljequist & Renk, 2007; Mashburn & Henry, 2004; Παντελιάδου & Σιδερίδης, 2008).

Το εργαλείο (ΑΜΔΕ) αποτελείται από 6 κλίμακες: Πρόσληψη, Παραγωγή, Ανάγνωση, Γραφή, Συλλογισμός και Μαθηματικά. Κάθε κλίμακα αποτελείται από περίπου 20 ερωτήσεις για το τι κάνει ή δεν κάνει το παιδί μέσα στην τάξη (ακαδημαϊκός τομέας). Η κλίμακα απάντησης είναι 1 (πάντα) ? 9 (ποτέ). Όταν η συμπεριφορά της ερώτησης εκδηλώνεται πάντα (ή σχεδόν πάντα) σημειώνεται 1, αν εκδηλώνεται συχνά, σημειώνεται  2 ή 3, αν εκδηλώνεται μερικές φορές, σημειώνεται 4 ή 5, όταν εκδηλώνεται σπάνια τότε 7 ή 8 και αν δεν εκδηλώνεται ποτέ (ή σχεδόν ποτέ), σημειώνεται 9.

θα χρησιμοποιηθεί η ηλεκτρονική προσαρμογή του εργαλείου. Θα σταλεί στα Σχολεία ένα αντίγραφο του εργαλείου σε pdf. Oεκπαιδευτικός ή οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν τα αντίστοιχα μαθήματα (κλίμακες) θα τα συμπληρώσουν και θα περαστούν οι επιλογές τους στην ηλεκτρονική φόρμα που βρίσκεται στη διεύθυνση:

https://docs.google.com/spreadsheet/viewform?formkey=dDhtdm9RQXc1d2pwLVpUTzdSZkE2QXc6MQ

Μόλις ολοκληρωθεί η αποστολή, πατήστε σύνοψη για να κρατήσετε αντίγραφο.

Τα αποτελέσματα (ποσοστό πιθανότητας ύπαρξης Μαθησιακών Δυσκολιών, γενικό και ειδικό ανά κλίμακα) θα σταλούν στο Σχολείο, με ηλεκτρονικό μήνυμα, αφού γίνει η ανάλυσή τους.

Βήμα 2ο: Εξ’ αποστάσεως παρουσίαση σε εκπαιδευτικό του κάθε Σχολείου του εργαλείου ανίχνευσης Μαθησιακών Δυσκολιών ΛΑΜΔΑ.

           Το επόμενο βήμα λειτουργίας του πιλοτικού προγράμματος, θα είναι η εξέταση των παιδιών που έχουν την υψηλότερη πιθανότητα να έχουν Μαθησιακές Δυσκολίες με το ανιχνευτικό εργαλείο ΛΑΜΔΑ (Σκαλούμπακας & Πρωτόπαπας, 2007). Για να γίνει αυτό θα προηγηθεί η παρακολούθηση εξ’ αποστάσεως από έναν εκπαιδευτικό του κάθε Σχολείου (εφόσον υπάρχει εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής μπορεί να είναι αυτός) της παρουσίασης του εργαλείου ΛΑΜΔΑ, ώστε να γνωρίζει τι να κάνει γα να υποστηρίξει το μαθητή κατά την ανίχνευση. Το εργαλείο είναι ηλεκτρονικής μορφής και δεν χρειάζεται πολλές ενέργειες στήριξης από την πλευρά του εκπαιδευτικού.

 Βήμα 3ο: Ανίχνευση Μαθησιακών Δυσκολιών με το ΛΑΜΔΑ

Αφού ληφθεί η άδεια των γονέων, το παιδί εξετάζεται από τον εκπαιδευτικό που παρακολούθησε την παρουσίαση του ΛΑΜΔΑ. Οι παρεμβάσεις του εκπαιδευτικού στη διαδικα΄σια θα πρέπει να είναι ελάχιστες.

Όταν ολοκληρωθεί η εξέταση, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να εκτυπώσει το γράφημα των αποτελεσμάτων του ΛΑΜΔΑ και να το στείλει είτε με ηλεκτρονικό τρόπο (σκανάρισμα κλπ.) είτε με άλλο τρόπο στο Σχολικό Σύμβουλο για ανάλυση.

Βήμα 4ο: Σύσκεψη εκπαιδευτικών με Σχολικό Σύμβουλο

Στο τέλος της διαδικασίας, θα γίνει σύσκεψη του Συλλόγου Διδασκόντων με το Σχολικό Σύμβουλο, όπως προβλέπει ο νόμος. Μετά την παρουσίαση των στοιχείων ανάλυσης και συζήτηση, θα παρθούν οι αποφάσεις για τον τρόπο υποστήριξης των μαθητών. Εφόσον δεν υπάρχει συμφωνία, όπως ορίζει το μνημόνιο εργασίας Γενικής και Ειδικής Αγωγής, θα κληθεί η Σχολική Σύμβουλος Ειδικής Αγωγής ή / και το ΚΕΔΔΥ.

Νομοθεσία

α). Φ.3/543/85333/Γ1/31-8-05/Δ/νση Σπουδών Π.Ε./ΥΠΕΠΘ.

β). Υπ. Απ. 28911/Γ6 (ΦΕΚ 449, τ. Β΄, 3-4-2007), άρθρο 2, παρ. ζ.

γ). Π.Δ. 201, άρθρο 11, παρ. ζ. και Π.Δ. 200 για τα Νηπιαγωγεία.

δ). Νόμος 3699/2008 (ΦΕΚ 199, τ. Α΄, 2-10-2008).

 

Βιβλιογραφία:

Liljequist, L. & Renk, K. (2007). The relationships among teachers’ perceptions of student behaviour, teachers’ characteristics and ratings of students’ emotional and behavioral problems. Educational Psychology, 27, 557 ? 571.

Mashburn, A. J. & Henry, G.T. (2004). Assessing school readiness: validity and bias in preschool and kindergarten teachers’ ratings.  Educational Measurement: Issues and practice, 23, 16 ? 30.

Tenenbaum, H.R. & Ruck, M.D. (2007). Are teachers’ expectations different for racial minority than for european american students? A meta-analysis. Journal of Educational Psychology, 99, 253 ? 273.

Παντελιάδου, Σ., Αντωνίου, Φ. & Σιδερίδης, Γ. (2008). Ανίχνευση Μαθησιακών Δυσκολιών από τους Εκπαιδευτικούς (ΑΜΔΕ): ψυχομετρική αξιολόγηση με τη μέθοδο RASCH, Ψυχολογία, 15(3), 239 ? 266.

Σκαλούμπακας, Χ. & Πρωτόπαπας, Αθ. (2007). Λογισμικό Ανίχνευσης Μαθησιακών Δυσκολιών και Αδυναμιών ΛΑΜΔΑ. Περιγραφή εργαλείου. Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων ? ΕΠΕΑΕΚ.

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://aparaske.sites.sch.gr/?p=316